Ο ρόλος των συνδικάτων στην επαναστατημένη Κούβα
της Gloria La Riva
Το άρθρο του Σαμ Φάρμπερ στις 15 Μάη [με τίτλο] “Ποιόν υπερασπίζονται τα συνδικάτα στην Κούβα;” στην εφημερίδα “Socialist Worker”, εφημερίδα της International Socialist Organization (ISO), εκθέτει τον Farber για μια ακόμα φορά και την διαρκή επιθετικότητα της ISO για την επανάσταση στην Κούβα.
Αντικείμενο της πολεμικής του Φάρμπερ είναι ο Σαλβαντόρ Βαλντές Μέσα, ο Γενικός Γραμματέας της Συνομοσπονδίας Εργατών της Κούβας, ή CTC.
Στο άρθρο παραπέμπει στην ομιλία του Βαλντές Μέσα την Πρωτομαγιά του 2012 στην πορεία στην Αβάνα με συμμετοχή άνω του 1 εκατομμυρίου, προτρέποντας τους εργάτες “να εργάζονται πιο σκληρά και παραγωγικά”.
Λέει χλευαστικά, “Ο ηγέτης των εργαζομένων τουλάχιστον θα έπρεπε να ζητήσει μια αύξηση του μισθού για την προστασία των εργαζομένων της Κούβας από την αδιάκοπη άνοδο των τιμών των καταναλωτικών αγαθών. Αλλά ο Valdés Mesa δεν έκανε τίποτα τέτοιο”.
Συνεχίζοντας, ο κ. Farber λέει, «Χωρίς “αν”, “και” και “αλλά”, ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρξουν αυξήσεις όσο η χώρα, με τα μέτρα που έχει υιοθετήσει, δεν έχει ακόμα μειώσει τους μισθούς και δεν έχει εξαλείψει τις αδικαιολόγητες επιδοτήσεις και τα δωρεάν αγαθά τα οποία συνωμοτούν ενάντια στην αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας”.
Η τελευταία αντικουβανέζικη επίθεση πηγάζει από την άποψη ότι η Κούβα δεν είναι σοσιαλιστική, αλλά αυτό που αποκαλεί “συλλογικά γραφειοκρατική” κοινωνία στην οποία ηγείται μια “κρατικό-καπιταλιστική” άρχουσα τάξη που καταπιέζει και εκμεταλλεύεται τους εργαζομένους.
Ο Φάρμπερ στο Μπέρκλεϋ το 1960
Αυτός και η ISO μοιράζονται ένα μεγάλο μίσος για την Κουβανέζικη Επανάσταση εδώ και δεκαετίες. Το 1960, ο Φαμπρέρ, ως φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ, ήταν μέλος του πρόδρομου της ISO, της αντικομμουνιστικής διεθνούς σοσιαλιστικής λέσχης. Τα μέλη του ήταν γνωστά ως “Σαχτμανιστές” από τον ηγέτη τους, Max Shachtman.
O Brian Shannon, ένα άλλο μέλος του club, αργότερα έγραψε για τον Farber: “Ο Farber είναι ένας εξαιρετικά ειδικευμένος άνθρωπος σε κάθε λάθος που θα μπορούσε ποτέ να γίνει κατά τη διάρκεια της κουβανέζικης επανάστασης. Είναι κουβανέζικης ιθαγένειας και έχει ειδικευτεί στην επίθεση κατά της Κουβανέζικης Επανάστασης. Στο Μπέρκλεϋ στις αρχές του 1960, κάθε λέξη που ξεστόμιζε ήταν και μια επίθεση για την Κουβανέζικη Επανάσταση, συμπεριλαμβανομένων και των “και” και των “οι”. Ήταν τόσο λυσσαλέος που έκανε τα άλλα μέλη του club στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ να είναι υπέρ του Κάστρο. Εν ολίγοις, ούτε μια φορά δεν τον άκουσα να προφέρει μια λέξη αλληλεγγύης στα κεκτημένα της κουβανέζικής επανάστασης”.
Η τελευταία φράση ισχύει και για την ISO σήμερα. Κάθε άρθρο σε αυτήν την εφημερίδα, όταν αναφέρεται στην Κούβα, είναι μια επίθεση. Στα 14 χρόνια από όταν οι πέντε της Κούβας φυλακίστηκαν στις Η.Π.Α. το “Socialist Worker” τους έχει αναφέρει ακριβώς μια φορά, ως αναφορά σε ένα άρθρο για τον προοδευτικό δικηγόρο Leonard Weinglass, [άρθρο] το οποίο μάλιστα ήταν γραμμένο από μη-μέλος της ISO. Για μια υποτιθέμενη “σοσιαλιστική” οργάνωση στις ΗΠΑ, όπου η αμερικανική κυβέρνηση αδυσώπητα προσπαθεί να καταστρέψει την Κουβανέζική Επανάσταση εδώ και πάνω από 50 χρόνια, αυτό αντιπροσωπεύει μια εγκατάλειψη των βασικών αρχών του διεθνισμού.
Σύμφωνα με την λογική της ISO, όλοι οι ηγέτες της Κούβας, είτε στα συνδικάτα είτε στο Κομμουνιστικό Κόμμα είτε στις μαζικές οργανώσεις είτε απλά οποιοσδήποτε έχει κάποιες καθοδηγητικές ευθύνες, είναι ή αφεντικά ή απολογητές των αφεντικών. Οι μάζες είναι απλά αντικείμενο εκμετάλλευσης που δεν έχουν κανένα ρόλο σαν πρωταγωνιστές της κοινωνίας τους.
Ένα βασικό χαρακτηριστικό που αγνοεί ο Farber - πέρα από το σοσιαλιστικό χαρακτήρα της Κούβας - είναι ότι ο μισθός των Κουβανέζων εργατών περιλαμβάνει ένα κοινωνικό μισθό που δεν υπάρχει στον Αμερικάνικο καπιταλισμό: ελεύθερο και καθολικό σύστημα υγείας, δωρεάν εκπαίδευση, επιδοτούμενα είδη διατροφής για κάθε Κουβανό από την ημέρα της γένεσης του, ακόμα και δωρεάν κηδείες. Περίπου το 85% των Κουβανέζων έχουν το δικό τους σπίτι, και για αυτούς που πληρώνουν νοίκι, το κόστος είναι κάτω από το 10% του εισοδήματος τους. Υπάρχει άδεια μετ’ αποδοχών για ένα χρόνο σε μητέρες και πατέρες, μια από τις πολλές παροχές που απουσιάζουν από τη σκέψη του Farber.
Οι βασικές ανάγκες της ζωής προσφέρονται σε όλους τους Κουβανούς από το κράτος, αλλά οι πόροι της Κούβας δεν είναι απεριόριστοι, ούτε η Κούβα μπορεί να διατηρήσει το σημερινό επίπεδο κρατικών επιδοτήσεων ή την απασχόληση - συμπεριλαμβανομένων των μη παραγωγικών διαδικασιών - χωρίς να θέτονται σε κίνδυνο άλλες σημαντικές προτεραιότητες, όπως η υγειονομική περίθαλψη και η εκπαίδευση.
Οι Κουβανοί εργάτες συμμετέχουν στις αποφάσεις για τον τρόπο διαχείρισης των πόρων
Ο καθορισμός του τρόπου με τον οποίο οι πόροι της Κούβας καταμερίζονται - συμπεριλαμβανομένων των μισθών - αποφασίζεται από την κυβέρνηση με την συμμετοχή του λαού, στα πλαίσια της σχεδιασμένης οικονομίας.
Τον περασμένο Αύγουστο, για παράδειγμα, ένα σχέδιο των μεγάλων οικονομικών μέτρων εγκρίθηκε από την Εθνοσυνέλευση της Λαϊκής Εξουσίας, το κοινοβούλιο της Κούβας. Οι προτάσεις του περιλαμβάναν την αντικατάσταση του 80% των εισαγωγών τροφίμων από την εγχώρια παραγωγή, μείωση των εργαζόμενων στο κράτος κατά 1 εκατομμύριο, προώθηση της αυτοαπασχόλησης για την απορρόφηση των εν λόγω εργαζομένων, και μετακίνηση πολλών εργατών στις κατασκευές, τη διδασκαλία και τη γεωργία, εκεί δηλαδή όπου υπάρχει ανάγκη να καλυφθούν δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας.
Η στρατηγική αυτή καθορίζεται από την πιεστική ανάγκη της οικονομίας να υπερβεί τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Κούβα: η εκτίναξη των τιμών τροφίμων παγκοσμίως, η συνεχιζόμενη πτώση της τιμής του νικελίου (κύρια εξαγωγή της Κούβας), και οι σοβαρές δυσκολίες που επιβάλλονται από τον οικονομικό αποκλεισμό των ΗΠΑ. Η λεπτομερής έκθεση του ΟΗΕ τον προηγούμενο Οκτώβρη για την Κούβα αναφέρει απώλειες 975 δις δολαρίων λόγο του αποκλεισμού.
Τα αποτελέσματα των τριών καταστροφικών τυφώνων το 2008 εξακολουθούν να είναι αισθητά. Περισσότερα από 65.000 σπίτια καταστράφηκαν από τρεις μεγάλες καταιγίδες και 250.000 υπέστησαν σοβαρές ζημιές. Το μεγαλύτερο μέρος της γεωργίας καταστράφηκε σε δύο μεγάλες περιοχές. Παρά το γεγονός πως το μεγαλύτερο μέρος των σπιτιών αντικαταστάθηκε ή επιδιορθώθηκε, αφανίστηκε μεγάλο μέρος από τα οικονομικά αποθέματα της Κούβας.
Περίπου 8.9 εκατομμύρια Κουβανοί - από τον πληθυσμό 11,5 εκατομμυρίων - συζήτησε τις νέες οικονομικές προτάσεις, που υπάρχουν στο “Σχεδιάγραμμα της Οικονομικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Κόμματος και της Επανάστασης”.
Η εθνική συζήτηση διήρκεσε δέκα μήνες, από το Νοέμβρη του 2010 μέχρι τον Αύγουστο του 2011.
Οι Κουβανέζοι εργάτες της πόλεως και του χωριού ήταν στο επίκεντρο των συζητήσεων, συμπεριλαμβανομένων των προτάσεων για μείωση του αριθμού των εργατών στις κρατικές μονάδες, και την ακύρωση συγκεκριμένων κανόνων, όπως αυτό της ιεραρχίας (seniority). Αυτές οι αντιπαραθέσεις αναφέρθηκαν εκτενώς στον Κουβανικό τύπο, και ένα μεγάλο εύρος απόψεων και προτάσεων λήφθηκε υπόψη.
Αυτά δεν ήταν “συζητήσεις - σικέ”: από τα αρχικά 291 σημεία του εγγράφου, 181 τροποποιήθηκαν και 36 νέα προστέθηκαν.
Μέρος του σχεδίου περιλάμβανε αύξηση στους μισθούς, αλλά δεν μπορούσε να γίνει όσο οι πόροι είναι περιορισμένοι. Στην Κούβα, τα συνδικάτα δεν υποστηρίζουν μεμονωμένες αυξήσεις και προνόμια. Εισηγούνται τις οικονομικές ανάγκες των εργατών και όλων των πολιτών στο εθνικό σχέδιο. Όταν κάποιο προνόμιο είναι εφικτό για όλο το κόσμο, τότε γίνεται πραγματικότητα για όλους.
Για παράδειγμα, το 2001 στο συνέδριο του CTC, η οικονομική ανάπτυξη ήταν αρκετά ισχυρή έτσι ώστε ανακοινώθηκε ότι η εξάμηνη άδεια μητρότητας θα αυξανόταν για όλους (συμπεριλαμβανομένης της άδειας πατρότητας) στον 1 χρόνο.
Ο ισχυρισμός του Farber ότι ο Βαλντές Μέσα δεν είναι ο “νόμιμος” ηγέτης των εργατών, επειδή δεν απαίτησε αύξηση μισθών, είναι μια ανέντιμη προβοκάτσια για τους Κουβανούς εργάτες αγνοώντας τη διαδικασία συμμετοχής των Κουβανικών μαζών σε ένα σύστημα όπου τα μέσα παραγωγής, η γη και ο πλούτος που παράγεται ανήκει σε όλο το πληθυσμό.
Οι εργάτες έχουν την εξουσία. Η κυβέρνηση, το κράτος και το κόμμα είναι η πολιτική υπέρ-δομή ενός οικονομικού συστήματος διαμετρικά αντίθετου του καπιταλισμού.
Γιατί, λοιπόν, δεν θα έπρεπε ο Βαλντές Μέσα να παροτρύνει τους εργάτες να κάνουν τον εργασιακό τους χώρο ποιο αποτελεσματικό και παραγωγικό, ιδιαίτερα όταν ο πλούτος που δημιουργούν είναι επικερδής για τους ίδιους;
Επίσης σε ποιόν θα έπρεπε να το απαιτήσει; Στο φανταστιακό σενάριο του Farber ο Βαλντές θα έπρεπε να ζητήσει υψηλότερους μισθούς από την “γραφειοκρατική κάστα”.
Υπάρχουν περίπλοκοι παράγοντες που σχετίζονται με την υπέρβαση των οικονομικών προβλημάτων και αντιφάσεων της Κούβας, για τους οποίους η κυβέρνηση, το κόμμα και τα συνδικάτα είναι τα πρώτα που τα αναγνωρίζουν και εργάζονται για την επίλυση τους.
Ο Ραούλ Κάστρο για τους μισθούς
Στις 26 Ιουλίου του 2007 ο Ραούλ Κάστρο μίλησε για τους εργατικούς μισθούς:
“... Εξαιτίας των ακραίων αντικειμενικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουμε, οι μισθοί σήμερα είναι ξεκάθαρα ανεπαρκής για να ικανοποιήσουν όλες τις ανάγκες και έτσι έχουν σταματήσει να παίζουν τον ρόλο της εξασφάλισης της σοσιαλιστικής αρχής που λέει ότι ο καθένας πρέπει να προσφέρει σύμφωνα με τις δυνατότητες του και να λαμβάνει σύμφωνα με την εργασία του. Αυτό έχει προκαλέσει μορφές κοινωνικής απειθαρχίας και ανοχής που, αφού έχουν ριζώσει, και αποδεικνύεται δύσκολο να εξαλειφθούν, ακόμα και αν οι αντικειμενικοί λόγοι που το δημιούργησαν σταματήσουν να υπάρχουν.
“Μπορώ προσωπικά να σας βεβαιώσω ότι το Κόμμα και η κυβέρνηση έχει μελετήσει αυτά και άλλα περίπλοκα προβλήματα σε βάθος, προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν με κατανόηση και με διαφορετική προσέγγιση κάθε ξεχωριστό πρόβλημα.
“Όλοι μας, από τους ηγέτες μέχρι τους εργαζομένους της βάσης, έχουμε καθήκον να προσδιορίσουμε με ακρίβεια και να αναλύσουμε κάθε πρόβλημα σε βάθος, μέσα στους εργασιακούς χώρους, προκειμένου να καταπολεμηθεί το πρόβλημα με το πιο βολικό τρόπο”.
Το οικονομικό περίγραμμα που υιοθετήθηκε από την Εθνοσυνέλευση τον Αύγουστο του 2011 είναι το αποτέλεσμα αυτής της ενδελεχούς κριτικής ανάλυσης - από όλους τους τομείς της κοινωνίας της Κούβας - της οικονομίας.
Η Κούβα είναι ένα εργατικό κράτος. Ο εντεταλμένος των ΗΠΑ πρόεδρος Φουλγκένσιο Μπατίστα έφυγε με αεροπλάνο την 1η Ιανουαρίου 1959, μετά από πάνω από πέντε χρόνια επαναστατικού αγώνα που ηγήθηκε ο Φιντέλ Κάστρο. Η φασιστική αστυνομία του Μπατίστα, ο στρατός και η καταπιεστική μηχανή κατέρρευσε αμέσως και ένα νέο επαναστατικό κράτος δημιουργήθηκε.
Η πρώτη απόδειξη αυτού φάνηκε με τα επαναστατικά μέτρα που πάρθηκαν μέσα σε λίγες εβδομάδες ή μήνες: μείωση των ενοικίων τον Μάρτη το 1959, εξαφάνιση της μεγάλης ιδιοκτησίας στην αγροτιά το 1960 και μια σαρωτική μεταρρύθμιση της ιδιοκτησίας της γης στις 17 Μάη του 1959, σχεδόν πέντε μήνες μετά την ανατροπή του Μπατίστα. Αυτές ακολουθήθηκαν από την κρατικοποίηση σε σοσιαλιστική βάση της βιομηχανίας που ανήκαν στις ΗΠΑ από το 1960, και πλήρη κοινωνικοποίηση όλων των ιδιωτικών ακινήτων από το 1968.
Ο πλούτος ανήκει στους Κουβανούς
Ο πλούτος που παράγει η χώρα - στην βιομηχανία και στον αγροτικό τομέα - ωφελεί όλους τους ανθρώπους. Δεν είναι πλούτος που απαλλοτριώθηκε από την τάξη των βιομηχάνων και τραπεζιτών και αποστέλλονται στο εξωτερικό, όπως το φαινόμενο που μαστίζει την Λατινική Αμερική. Αν κάτι εξάγεται, είναι οι χιλιάδες γιατροί, δάσκαλοι και άλλοι διεθνιστές.
Στους στρατηγικούς κλάδους, όπως η εξόρυξη του μεταλλεύματος νικελίου, η Κούβα συμμετάσχει σε κοινοπραξίες με ξένες εταιρίες, αλλά αυτό γίνεται επειδή η εργασία στα ορυχεία σταμάτησε στις αρχές του 1990 λόγω της έλλειψης ανταλλακτικών, όταν το εμπορικό σύμφωνο Σοβιετικής Ένωσης - Κούβας έληξε. Σήμερα, οι εξαγωγές νικελίου είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή εσόδων στην Κούβα. Αλλά η Κούβα ελέγχει τα μέσα παραγωγής, καμία ξένη οντότητα δεν υπαγορεύει στην χώρα τι να κάνει.
Η ανάγκη για μεγαλύτερη παραγωγή στον τομέα της αγροτικής παραγωγής και τον τομέα τροφίμων είναι εμφανής.
Από το 2008, σχεδόν 2,5 εκατομμύρια στρέμματα που προηγουμένως παρέμεναν ακαλλιέργητα έχουν διανεμηθεί σε δεκάδες χιλιάδες αγρότες - αυτές έχουν ήδη καλλιεργηθεί και άνθρωποι εισέρχονται στην γεωργική παραγωγή για πρώτη φορά. Ούτε ένα πέσο δεν καταβλήθηκε από τους αγρότες για να αναλάβουν την χρήση της γης.
Η έμφαση στις ανάγκες [των πολιτών] αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησης. Λίγο καιρό νωρίτερα φέτος, όταν ήταν φανερό ότι οι γεωργοί δεν αγόραζαν γεωργικά εργαλεία εξαιτίας των υψηλών τιμών, οι τιμές μειώθηκαν κατά 60% από την κυβέρνηση. Η τιμή αυτή επιτεύχθηκε, διότι η κυβέρνηση επιδοτεί αυτή τη μείωση.
Μεγαλύτερη παραγωγή τροφίμων σε αυτά τα 2,5 εκατομμύρια στρέμματα θα σημαίνει περισσότερη τροφή για τον πληθυσμό, και λιγότερα λεφτά για εισαγωγή τροφίμων από το εξωτερικό. Καμία Monsanto, ή ADM, ή United Fruit δεν υπάρχει στην Κούβα για να παράγει τρόφιμα για μαζική εξαγωγή. Αυτό ήταν η Κούβα πριν το 1959. Τότε, η United Fruit φύλαγε 200.000 στρέμματα γης, από τα καλύτερα της αγρανάπαυσης, ενώ οι οικογένειες των αγροτών πεινούσαν.
Μεγαλύτερη παραγωγή προϊόντων θα σημαίνει καλύτερες συνθήκες διαβίωσης για το λαό.
Περισσότερες καινοτομίες στον φαρμακευτικό τομέα της Κούβας από την εκπληκτική βιοτεχνολογική βιομηχανία της, για την αντικατάσταση φαρμάκων που μέχρι σήμερα εισάγονται, σημαίνει ότι η Κούβα δεν θα πρέπει να ξοδεύει με την σκληρή ισοτιμία για να αγοράζει και να μεταφέρει φάρμακα από το εξωτερικό.
Ναι, μεγαλύτερη παραγωγικότητα, αποτελεσματικότητα και εξοικονόμηση πόρων είναι βασικοί στόχοι.
Ο ρόλος των συνδικάτων
Τα συνδικάτα στην Κούβα αντιπροσωπεύουν τους εργάτες στον εργασιακό χώρο και βοηθάνε στην επίλυση των προβλημάτων τους. Αλλά το καθήκον των εργατών και των συνδικάτων είναι να υπερασπιστούν και να διευρύνουν τα σοσιαλιστικά κεκτημένα, με κάθε χώρο να συνεισφέρει στην αύξηση της παραγωγής.
Τα συνδικάτα στην κεφαλαιοκρατική Αμερική αντιπροσωπεύουν τους εργάτες που προσπαθούν να μειώσουν το επίπεδο της εκμετάλλευσης, όπου η σχέση μεταξύ των εργατών και των εταιριών είναι ανταγωνιστική, και τα υπέρ-κέρδη παράγονται από την εργασία τους.
Με σεβασμό στην δράση των συνδικάτων, παρουσιάζει ενδιαφέρον το γεγονός πως στις ΗΠΑ τα συνδικάτα γενικά ζητούν υποχρεωτική συμμετοχή και καταβολή τελών για όλους τους εργάτες στο τμήμα που εκπροσωπούν, με την μέθοδο μιας “συντεχνίας”, εκτός αν αυτό απαγορεύεται από τους αντισυνδικαλιστικούς νόμους.
Είναι κατανοητός ο λόγος για τον οποίο οι εργατικές ενώσεις θα ήθελαν υποχρεωτική συμμετοχή στον καπιταλισμό. Τα πάντα στην κεφαλαιοκρατική κοινωνία δουλεύουν κατά του δικαιώματος των εργαζομένων να οργανωθούν: από βιομηχανίες που τα απαγορεύουν μέχρι και αντί-συνδικαλιστική προπαγάνδα που επηρεάζει την συνείδηση των εργαζομένων αρνητικά.
Τα συνδικάτα επί κεφαλαιοκρατίας είναι ουσιαστικά ο μοναδικός οργανισμός που διαθέτουν οι εργαζόμενοι για την προάσπιση των δικαιωμάτων τους και την εκπροσώπηση τους. Στέκονται εμπόδιο στην απρόσκοπτη εκμετάλλευση από τις πολυεθνικές. Αλλά και στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα οι εργαζόμενοι βλέπουν το δικαίωμα τους στην συλλογική διαπραγμάτευση υπό σοβαρή επίθεση.
Γνωρίζουμε τι συνέβη στο Ουισκόνσιν και το Οχάιο. Η αντεργατική επίθεση συνεχίζεται.
Στα τέλη Απριλίου, 17.00 δάσκαλοι και εργαζόμενοι στο Little Rock του Αρκάνσας, έχασαν το δικαίωμα τους στις συλλογικές συμβάσεις όταν αυτές είχαν κηρυχθεί άκυρες από την δημοτική επιτροπή. Η συνδικαλιστική συμμετοχή των εργατών στις ΗΠΑ είναι λιγότερο από 13%, που είναι ιστορικό χαμηλό.
Στην Κούβα, η συμμετοχή στις συνδικαλιστικές οργανώσεις, καθώς και οι εισφορές, είναι εντελώς προαιρετικές. Και όμως το 97% των εργατών ανήκουν στις 19 εθνικές ενώσεις της Κούβας που συνθέτουν την CTC. Σήμερα, ένας σημαντικός στόχος των συνδικάτων της Κούβας είναι να προσεγγίσουν και να αντιπροσωπεύουν τον νέο τομέα των μη μισθωτών εργαζομένων.
Το συνέδριο των εργαζομένων ενός λαού στην εξουσία
Το 1996 συμμετείχα στο συνέδριο του CTC, και παρακολούθησα αρκετές ημέρες αντιπαραθέσεων και συζητήσεων μεταξύ 1,900 εργατών που είχαν εκλεχθεί να εκπροσωπήσουν τα σωματεία στο συνέδριο.
Αυτή η χρονιά ήταν μια από τις πιο ελπιδοφόρες για τον Κουβανικό λαό, μετά από 6 χρόνια οικονομικής συρρίκνωσης, από την απότομη παύση ανταλλαγών μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Κούβας το 1989.
Χάνοντας το 80% των εισαγωγών σε καύσιμα και πρώτες ύλες, η παραγωγικότητα της χώρας έπεσε 34,5% (από το 1989 ως το 1993), ένα εντυπωσιακό νούμερο που θα έκανε κεφαλαιοκρατικές κυβερνήσεις να κατέρρεαν.
Τα χρόνια μεταξύ του 1989 και 1996 ήταν μια περίοδος ηρωικού αγώνα του λαού της Κούβας - εργατών, αγροτών, διανοουμένων και φοιτητών - να ξεπεράσουν τις δυσκολίες, και να βρουν λύσεις στις ελλείψεις όλων των αναγκαίων αγαθών για επιβίωση. Ήταν αποφασισμένοι να διατηρήσουν τον σοσιαλισμό, και όλα όσα κατάφεραν οι άνθρωποι τα 40 χρόνια της Επανάστασης.
Για να καταφέρουν να αντιμετωπίσουν την απώλεια του 80% των εισαγωγών στο απαραίτητο φαγητό, ενέργεια και πρώτες ύλες, η χώρα έπρεπε να βρει νέους τρόπους εσόδων.
Και ναι, όσο και αν προκαλεί φρίκη στον Φάρμπερ, οι άνθρωπο έπρεπε να δουλέψουν πιο σκληρά και να ανεβάσουν την παραγωγή με τους ελάχιστους πόρους που είχαν.
Αυτή ήταν ακριβώς η στιγμή όπου η κυβέρνηση των ΗΠΑ ενέτεινε τον αποκλεισμό, καθιστώντας αδύνατο για την Κούβα να αγοράσει αγαθά από χώρες της Λατινικής Αμερικής που επιδοτούνται από αμερικανικές εταιρίες. Μέχρι σήμερα, τα μεταφορικά πλοία από άλλες χώρες απειλούνται με κατάσχεση στις αποβάθρες της Αμερικής μετά από οικονομικές συναλλαγές με την Κούβα. Ο νόμος Helms-Burton του 1996 διεθνοποίησε τον αποκλεισμό με την επιβολή κυρώσεων σε άλλες χώρες που συνεργάζονται με την Κούβα.
Σε αυτό το συνέδριο του 1996, πείρα συνέντευξη από πολλούς εργαζομένους για ένα βίντεο που έφτιαξα με τίτλο “Workers Democracy in Cuba” [“Εργατική Δημοκρατία στην Κούβα”]. Με εντυπωσίασε ο ενθουσιασμός των αντιπροσώπων που με ευχαρίστηση μιλούσαν στην κάμερα, “Πέρυσι είχαμε παραγωγή 400,000 πετσετών και αυτό το Μάη έχουμε ήδη παράγει 4 φορές αυτό το ποσό... Οι εργάτες από όλα τα τμήματα στην περιοχή μας έχουνε πάει στα χωράφια για την συγκομιδή του ζαχαροκάλαμου... Έχουμε κάνει ρεκόρ στην παραγωγή παπουτσιών... Είμαι στο “National Vanguard”, και θα συνεχίσω να προσφέρω τον ιδρώτα και το αίμα μου για να υπερασπιστώ την Επανάσταση... Έχω προσφέρει 7,000 ώρες εθελοντικής εργασίας, γιατί να μην υπερασπίζομαι την επανάσταση καθημερινά;”
Μονάχα όταν οι εργάτες ζούνε σε μια κοινωνία όπου ο λαός κατέχει τα μέσα παραγωγής θα μπορούσαν να σκέφτονται και να μιλάνε με αυτό το τρόπο για την αύξηση της παραγωγής. Δεν θα ακούσεις ποτέ έναν εργάτη στις ΗΠΑ να υπερηφανεύεται για την αύξηση της παραγωγής, εκεί όπου οι εργάτες αυθόρμητα γνωρίζουν ότι η παραγωγή θα κάνει την εργασία τους μη επικερδή και τους ιδιοκτήτες πλουσιότερους.
Οι Κουβανοί προχωρούν μαζί, ξεπερνώντας τις δυσκολίες της απώλειας των σχέσεων με την ΕΣΣΔ
Όταν η Σοβιετική Ένωση ακύρωσε σε μια νύκτα όλες τις εμπορικές συμφωνίες με την Κούβα το 1991, οι δυσφημιστές του Κουβανέζικου σοσιαλισμού προέβλεπαν την επικείμενη πτώση του.
Αλλά ως απόδειξη της σοσιαλιστικής συνείδησης του λαού της Κούβας, την επαναστατική ηγεσία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κούβας και των μαζικών οργανώσεων, ολόκληρη η χώρα εργάστηκε συλλογικά για να υπερασπιστεί τα σοσιαλιστικά κεκτημένα.
Χρειάστηκε τεράστια θυσία και σκληρή δουλειά.
Επιστήμονες και γεωπόνοι ανέπτυξαν μαζί νέες μεθόδους οργανικής γεωργίας, και οι βιοτεχνολογικές καινοτομίες είναι πλέον μια πηγή εισοδήματος για την Κούβα.
Χιλιάδες δωμάτια ξενοδοχείων χτίστηκαν από το συνδικάτο οικοδόμων και από εθελοντικές μικρό-ταξιαρχίες για να φέρνουν δολάρια από τουρίστες. Σήμερα ο τουρισμός είναι η νούμερο ένα πηγή εισοδήματος για την Κούβα.
Ναι, καλέστηκαν όλοι να δουλεύουν σκληρότερα, και συνεχίζουν να το κάνουν. Αλλά δεν πρόκειται για κάλεσμα των καπιταλιστών για περισσότερα κέρδη ούτε μια γραφειοκρατική κάστα που προσπαθεί να γίνει πλούσια.
Πρόκειται για μια επαναστατική κυβέρνηση και το λαό που προσπαθούν να αυξήσουν το επίπεδο της παραγωγής έτσι ώστε να μειώσουν την εξάρτηση από τις δαπανηρές εισαγωγές, ενώ η κυβέρνηση των ΗΠΑ συνεχίζει να εφαρμόζει νέα μέτρα για να εμποδίσει την οικονομική ανάπτυξη της Κούβας.
Είναι κατανοητό πως ένας μέσος εργάτης επί κεφαλαιοκρατίας, με μικρή πολιτική συνείδηση, να μην εμπιστεύεται αυθόρμητα όλες τις κυβερνήσεις, και να μην έχει την παραμικρή ιδέα του γεγονότος ότι η Κουβανέζικη κυβέρνηση πραγματικά είναι από και για τον λαό.
Αλλά είναι πολιτική χρεοκοπία για κάποιον σαν τον Σαμ Φαρμπέρ, που ισχυρίζεται ότι είναι σοσιαλιστής, να χαρακτηρίζει την ομιλία ενός επαναστάτη ηγέτη όπως ο Σαλβαντόρ Βαλντές Μέσα, σαν να είναι ένα καπιταλιστικό αφεντικό.
Και είναι ένα χτύπημα για τον Κουβανικό λαό που έχει υποστεί μια από τις πιο σοβαρές και μακροχρόνιες πολιτικές της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας για περισσότερα από 50 χρόνια. Παρ’ όλες τις προβλέψεις είναι αποφασισμένοι να χτίσουν και να υπερασπιστούν την επανάσταση που πραγματικά προσπαθεί να καλύψει τις ανάγκες των ανθρώπων.
Ο Farber απέρριπτε την Κουβανέζικη Επανάσταση από την αρχή, διότι ισχυρίζεται ότι οι εργάτες και αγρότες της Κούβας δεν συμμετείχαν πραγματικά στην ανατροπή του Μπατίστα, και ως εκ τούτου ήταν ένας “από τα πάνω” αγώνας που δεν πληροί τις προϋποθέσεις του για μια νόμιμη επανάσταση.
Αρκεί να του επισημάνουμε ότι τα 20.000 άτομα που δολοφονήθηκαν βάναυσα από τους μπράβους του Μπατίστα επί χρόνια πριν την ανατροπή του, η νεολαία, οι εργαζόμενοι και οι αγρότες που στήριξαν μαζικά τον επαναστατικό αγώνα, είναι η απόδειξη για την μαζική αντιπολίτευση στο καθεστώς του Μπατίστα.
Ευτυχώς, η Κουβανική επανάσταση δεν χρειάζεται την έγκριση της ISO ή της αλληλεγγύης του για να συνεχίσει τον αγώνα. Η Κούβα έχει αμέτρητους φίλους και συμμάχους σε όλο το κόσμο. Έχει καταφέρει και έχει διατηρήσει επιτεύγματα που είναι απαράμιλλα σε όλη την Λατινική Αμερική και στους καταπιεσμένους όλου του κόσμου, και πολλών “ανεπτυγμένων” χωρών, συμπεριλαμβανομένου των ΗΠΑ.
Ο Διεθνισμός της, από την καταπολέμησης της εισβολής της Νότιας Αφρικής στην Ανγκόλα, στην αποστολή δεκάδων χιλιάδων γιατρών και δασκάλων παγκοσμίως, έχει σώσει και εμπλουτίσει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, και έχει κερδίσει τον θαυμασμό σε όλο το κόσμο.
Το PSL (Party for Socialism and Liberation) είναι σταθερός υποστηρικτής της Κουβανικής Επανάστασης ως το ποιο χαρακτηριστικό παράδειγμα του τι πρέπει να κάνουν οι λαοί - στις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες - όταν πάρουν την εξουσία.
Δεν χρειάζεται να συμφωνούμε με ό,τι συμβαίνει στην Κούβα για να είμαστε αλληλέγγυοι με την επανάσταση της. Καθήκον μας είναι να αντιταχθούμε ενεργά στον αποκλεισμό των ΗΠΑ, να υπερασπιζόμαστε την Κούβα, και να παλεύουμε για την δική μας επανάσταση στην χώρα μας.
Μετάφραση: Κώστας Μπατής
Content may be reprinted with credit to LiberationNews.org.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου